A. Salom Ramazon

Xotira: 16 MB, Vaqt: 1000 ms
Masala

Mana yana bir muborak Ramazon oyida turibmiz. Ushbu oyda ro'za tutish har bir musulmonga farzdir. Ro'za tutishning  asosiy shartlaridan biri Subh vaqtidan (Subhidamdan) to Kun botgungacha (Shom namozi vaqtigacha) taomlanmaslikdir.
Subh vaqti kirishi hududlarning  joylashuviga qarab farq qiladi. Sizga \(A\) hududdagi Subhidam vaqti beriladi. Siz \(B\) hududdagi Subhidam vaqti qachon kirishini aniqlashingiz kerak. 
Sizga beriladigan hududlarning Toshkent shahridan o'rtacha farqi quyidagicha:
Subhidam oldin kiruvchi hududlar (minut hisobida):

  • Andijon - 12
  • Angren (Toshkent viloyati) - 3
  • Farg'ona - 10
  • Namangan - 9

Subhidam keyin kiruvchi hududlar (minut hisobida): 

  • Buxoro - 20
  • Jizzax - 7
  • Navoiy - 17
  • Qashqadaryo - 14
  • Samarqand - 10
  • Sirdaryo - 3
  • Surxondaryo - 11
  • Xorazm - 35
  • Qoraqalpog'iston - 36
Kiruvchi ma'lumotlar:

Birinchi satrda \(A\) hudud nomi kiritiladi.
Ikkinchi Satrda \(A\) hududga Subhidam kirish vaqti kiritiladi \(hh:mm(03 \le hh \le 05, 00 \le mm \le 59)\). 
Uchinchi satrda \(B\) hudud nomi kiritiladi.

Chiquvchi ma'lumotlar:

Masala javobini \(hh:mm\) formatda  chop eting.

Izoh:

″Toshkent″ so'zi kiritilsa Toshkent shahri nazarda tutiladi.

Misollar:
# INPUT.TXT OUTPUT.TXT
1 
Namangan
05:08
Farg'ona
 
05:07
2 
Andijon
03:41
Namangan
 
03:44
3 
Buxoro
03:52
Toshkent
 
03:32

B. Milodiydan Hijriyga

Xotira: 16 MB, Vaqt: 1000 ms
Masala

Milodiy 622-yilda Payg'ambarimiz Muhammad (s.a.v) Makka shahridan Madina shahriga hijrat qildilar. Shu  yildan boshlab Islom dinida Hijriy yil hisoblana boshlandi.  Ushbu yilning hisobi Milodiy yildan farqli ravishda Oy harakatiga bog'liq. Va bir Hijriy yil (Hijriy Qamariy yil) 354-355 kundan iborat. Islom dini tarixini o'rganish davomida turli Hijriy sanalarga duch kelamiz. Sizning vazifangiz berilgan milodiy yil qaysi hijriy yillar oralig'ida ekanini aniqlash.

Kiruvchi ma'lumotlar:

Bir satrda milodiy yil  \(M(1900≤M≤2100)\) kiritiladi.

Chiquvchi ma'lumotlar:

 Berilgan milodiy yilga mos hijriy yillar oralig'ini ″ - ″ bilan ajratgan holda chop eting.

Izoh:

Milodiy 16.07.0622  sana Hijriy 01.01.0001 sanaga to'gri keladi.

Misollar:
# INPUT.TXT OUTPUT.TXT
1 
1900
 
1317 - 1318

C. Hijriydan Milodiyga

Xotira: 16 MB, Vaqt: 1000 ms
Masala

Milodiy 622-yilda Payg'ambarimiz Muhammad (s.a.v) Makka shahridan Madina shahriga hijrat qildilar. Shu  yildan boshlab Islom dinida Hijriy yil hisoblana boshlandi.  Ushbu yilning hisobi Milodiy yildan farqli ravishda Oy harakatiga bog'liq. Va bir Hijriy yil (Hijriy Qamariy yil) 354-355 kundan iborat. Islom dini tarixini o'rganish davomida turli Hijriy sanalarga duch kelamiz. Sizning vazifangiz berilgan hijriy yil qaysi milodiy yil yoki yillar oralig'ida ekanini aniqlash.

Kiruvchi ma'lumotlar:

Hijriy yil \(H(1000≤H≤2000)\) kiritiladi.

Chiquvchi ma'lumotlar:

Berilgan hijriy yilga mos milodiy yil yoki yillar oralig'ini ″ - ″ bilan ajratgan holda chop eting.

Izoh:

Milodiy 16.07.0622  sana Hijriy 01.01.0001 sanaga to'gri keladi.

Misollar:
# INPUT.TXT OUTPUT.TXT
1 
1444
 
2022 - 2023
2 
1445
 
2023 - 2024
3 
2000
 
2562

D. a#b

Xotira: 16 MB, Vaqt: 1000 ms
Masala

\(n\) soni berilgan. Agar \(a\#b = {ab + 4 \over a + b}\) bo'lsa, \(1\#(2\#(\dots \#((n-1)\#n))\dots)\) ni hisoblang.

Kiruvchi ma'lumotlar:

Bir satrda \(n( 2 \le n \le 10 ^{18})\)

Chiquvchi ma'lumotlar:

Masala javobini \(10^9 + 7\) ga bo'lgandagi qoldig'ini chiqaring.
Natija butun son chiqishi kafolatlanadi.

Izoh:

1-testda:
\(1\#2 \ =\) \(1*2 + 4 \over1+2\) \(= {6\over3} = 2\)

Misollar:
# INPUT.TXT OUTPUT.TXT
1 
2
 
2

E. Arifmetik progressiya

Xotira: 16 MB, Vaqt: 1000 ms
Masala

   Samandar matematikani juda qadrlaydi. Unga yaqinda yangi o`qituvchi matematika bo’yicha dars bera boshladi. Bir kuni o`qituvchi Samandarga arifmetik progressiya darsini o’tdi va unga quyidagicha uyga vazifa berdi. Unga N natural soni berildi, qahramonimiz quyidagi tenglamani yechishi kerak:

N = A + (A + 1) + . . . + (A + P - 1).

   Bu uyga vazifani Samandar qiyinchiliksiz yecha oldi. Ammo o`qituvchi masalaga qo`shimcha shart qo`shdi. Unga ko`ra Samandar shunday dastur tuzishi kerak ediki, berilgan N natural soni yordamida tenglama yechimlari A va P sonlari topilsin va P sonning qiymati iloji boricha maksimum qilinsin.

Kiruvchi ma'lumotlar:

Bitta butun son – N soni (1 ≤ N ≤ 1018).

Chiquvchi ma'lumotlar:

Ikkita natural son, A va P sonlari.

Izoh:

56 = 5 + 6 + 7 + 8 + 9 + 10 + 11

Misollar:
# INPUT.TXT OUTPUT.TXT
1 
56
 
5 7
2 
2107
 
19 49

F. Ajal o'yini #1

Xotira: 16 MB, Vaqt: 1000 ms
Masala

Qayerdaligi noma'lum bo'lgan qamoqxonalarning birida umrbod qamoq jazosiga hukm qilingan maxbuslar saqlanadi. Bir kuni qamoqxona ma'muriyati ular bilan bir o'yin o'ynadi. Bu o'yin qaysidir ma'noda jamoaviy, chunki bir kishi yutqazsa qamoqxonadagi barcha shu zahoti qatl qilinadi. Agar hamma yutsa qamoqxonadagi barcha maxbuslar ozod qilinadi. Ya'ni ″Bir kishi - hamma uchun, hamma - bir kishi uchun″.
O'yin sharti esa quyidagicha:
Barcha maxbuslar navbat bilan bir xonaga kirishadi. Ushbu xonada esa aylana stol ustida \(n\) ta quti turadi, qutilar 1 dan \(n\) gacha raqamlangan (maxbuslar soni ham \(n\) ta). har bir quti ichiga 1 dan \(n\)  gacha bo'lgan sonlar aralashtirib solingan.
O'yinda yutish uchun esa maxbus o'zining kamera raqamini ko'pi bilan \([ {n \over 2} ]\) ta qutini ochib ko'rish orqali topishi zarur. Aks holda barcha maxbuslar yutqazadi va qatl qilinadi.
Xonaga kirib chiqqan maxbus o'yin tugaguncha boshqa maxbuslar bilan uchrashmaydi, xabar ham berolmaydi. Bu holatda maxbuslarning omon qolish ehtimoli \(({1 \over 2})^n\) ga teng bo'ladi. Qamoqxonadagi maxbuslar soni kam emasligini hisobga olsak bu ehtimol juda ham past. Shuning uchun bir aqlli maxbus qutilarni ochishning quyidagicha tartibini o'ylab topdi:
Xonaga kirgan maxbus dastlab o'zining raqamidagi qutini ochadi. Agar topolmasa ochgan qutisining ichidan chiqqan raqamdagi qutini ochadi. Maxbus yutguncha yoki yutqazguncha qutilarni shu tartibda ochadi.
Sizning vazifangiz \(k\)-raqamli maxbus o'zining raqami solingan qutini topa oladimi yoki yo'qmi aniqlash.

Kiruvchi ma'lumotlar:

Birinchi satrda ikkita butun son \(n,k( 10 \le n \le 1000,\ 1 \le k \le n )\) kiritiladi.
Keyingi n ta satrda \([1;n]\) oralig'idagi sonlar mos ravishda har bir quti ichida joylashgan sonlar beriladi.

Chiquvchi ma'lumotlar:

Agar maxbus o'z raqamini topa olsa  Yes , Aks holda No deb chiqaring

Izoh:

\([x] \sim x\) ning butun qismi.
1-testda:
Qutilar \(5\) ta demak maxbusda 2 ta imkoniyat mavjud.
3 -> 1
1 -> 3

2-testda  ham \(5\) ta quti demak 2 ta imkoniyat.
2 -> 5
5 -> 4

Misollar:
# INPUT.TXT OUTPUT.TXT
1 
5 3
3
5
1
2
4
 
Yes
2 
5 2
3
5
1
2
4
 
No

G. Ajal o'yini #2

Xotira: 16 MB, Vaqt: 1000 ms
Masala

 Qayerdaligi noma'lum bo'lgan qamoqxonalarning birida umrbod qamoq jazosiga hukm qilingan maxbuslar saqlanadi. Bir kuni qamoqxona ma'muriyati ular bilan bir o'yin o'ynadi. Bu o'yin qaysidir ma'noda jamoaviy, chunki bir kishi yutqazsa qamoqxonadagi barcha shu zahoti qatl qilinadi. Agar hamma yutsa qamoqxonadagi barcha maxbuslar ozod qilinadi. Ya'ni ″Bir kishi - hamma uchun, hamma - bir kishi uchun″.
O'yin sharti esa quyidagicha:
Barcha maxbuslar navbat bilan bir xonaga kirishadi. Ushbu xonada esa aylana stol ustida \(n\) ta quti turadi, qutilar 1 dan \(n\) gacha raqamlangan (maxbuslar soni ham \(n\) ta). har bir quti ichiga 1 dan \(n\)  gacha bo'lgan sonlar aralashtirib solingan.
O'yinda yutish uchun esa maxbus o'zining kamera raqamini ko'pi bilan \([ {n \over 2} ]\) ta qutini ochib ko'rish orqali topishi zarur. Aks holda barcha maxbuslar yutqazadi va qatl qilinadi.
Xonaga kirib chiqqan maxbus o'yin tugaguncha boshqa maxbuslar bilan uchrashmaydi, xabar ham berolmaydi. Bu holatda maxbuslarning omon qolish ehtimoli \(({1 \over 2})^n\) ga teng bo'ladi. Qamoqxonadagi maxbuslar soni kam emasligini hisobga olsak bu ehtimol juda ham past. Shuning uchun bir aqlli maxbus qutilarni ochishning quyidagicha tartibini o'ylab topdi:
Xonaga kirgan maxbus dastlab o'zining raqamidagi qutini ochadi. Agar topolmasa ochgan qutisining ichidan chiqqan raqamdagi qutini ochadi. Maxbus yutguncha yoki yutqazguncha qutilarni shu tartibda ochadi.
Sizning vazifangiz maxbuslar qutulib qola oladimi yo'qmi aniqlash.

Kiruvchi ma'lumotlar:

Birinchi satrda bitta butun son \(n(10 \le n \le 10^4)\) maxbuslar soni kiritiladi.
Keyingi \(n\)  ta satrda \([1;n]\) oralig'idagi sonlar mos ravishda har bir quti ichida joylashgan sonlar beriladi.

Chiquvchi ma'lumotlar:

Agar ular qutulib keta olsa Yes, aks holda No deb chiqaring.

Izoh:

\([x] \sim x\) ning butun qismi.

Misollar:
# INPUT.TXT OUTPUT.TXT
1 
6
2
1
4
3
6
5
 
Yes

H. ASCII #2

Xotira: 16 MB, Vaqt: 1000 ms
Masala

Alisher yosh dasturchi. U yaqinda ASCII kodlash jadvali va uni dasturda qanday ishlatishni o'rganib oldi. Ustozi darsda berilgan matnni ASCII bilan shifrlashni o'rgatdi. Uyga vazifa sifatida esa ushbu shifrlangan matnni deshifrlash dasturini tuzib kelishni tayinladi. Alisherga bu dasturni tuzishda yordam bering.

Kiruvchi ma'lumotlar:

Shifrlangan satr beriladi.

Chiquvchi ma'lumotlar:

Asl matnni chop eting.

Izoh:

Matn ingliz tili alifbosining katta va kichik harflaridan tuzilgan. Probellar yo'q.

Misollar:
# INPUT.TXT OUTPUT.TXT
1 
8397108111109
 
Salom

I. Matritsadagi eng katta + (plus)

Xotira: 20 MB, Vaqt: 1000 ms
Masala

Sizga N soni beriladi. Siz shunday NxN matritsa yaratishingiz kerakki, bu matritsa faqat 0 va 1 lardan tashkil topishi kerak. 0 lar turgan joylarni bo`yalmagan, 1 lar turgan joylarni bo`yalgan deb tasavvur qilaylik. Sizdagi bo`yoq 2xN dan ortiq kataklarni bo`yashga yetmasligini inobatga olgan holda, shu matritsada bo`lishi mumkin bo`lgan eng katta + (plus) shaklini chiqaring.

Kiruvchi ma'lumotlar:

INPUT.TXT kirish faylida yagona butun son, \(N(2 \le N\le 2500)\)  soni kiritiladi.

Chiquvchi ma'lumotlar:

OUTPUT.TXT faylida shartlarni qanoatlantiradigan NxN matritsani chop eting, agar bunday matritsa mavjud bo`lmasa, −1 chiqaring.

Izoh:

+ (plus) shaklining to`rtta uchi ham matritsa chegarasida bo`lishi lozim.

Misollar:
# INPUT.TXT OUTPUT.TXT
1 
2
 
-1
2 
3
 
0 1 0
1 1 1
0 1 0
3 
7
 
0 0 0 1 0 0 0
0 0 0 1 0 0 0
0 0 0 1 0 0 0
1 1 1 1 1 1 1
0 0 0 1 0 0 0
0 0 0 1 0 0 0
0 0 0 1 0 0 0

J. Kafanduzd xaritasi

Xotira: 32 MB, Vaqt: 1000 ms
Masala

Garri Potter turkumidagi asarlarni o'qigan yoki filmini tomosha qilmagan odam bo'lmasa kerak. Agar bular sizga tanish bo'lsa, filmdagi mashhur ″Kafanduzd xaritasi″ va ″Darkor xona″ haqida ham bilsangiz kerak. Asarning 5-qismida (Garri Potter va Qaqnus ordeni yoki Feniks jamiyati) Yovuz Lord Voldemortning qaytganiga vazirlik ishonmadi va vazirlik bu kabi gaplarni bosh vazirni hokimyatdan ag'darish sifatida tushundi. Sehrgarlar va afsungarlar maktabi Hogvartsda ham Vazir yordamchisi Dalores Kembrij bir qator qat'iy qarorlarni chiqardi.
Ammo Garri xavf yaqin ekanini yaxshi bilar edi. Shuning uchun u bir nechta (aniqrog'i o'zi bilan 29 ta) unga ishongan o'quvchilarni yig'ib yovuz kuchlardan himoyalanishni o'rgatmoqchi bo'ldi.  Lekin ular yashirincha mashq qilishlari uchun bir xona kerak edi. Va nihoyat u xona topildi. Bu xonaning nomini ″Darkor xona″ deyishadi. ″Darkor xona″ kishining ehtiyojiga qarab yetarlicha qulay va ishonchli edi. Ushbu xona juda sirli bo'lib joyini doimiy o'zgartirib turar edi. Garri har safar ″Kafanduzd″ xaritasiga qarab ular to'planadigan joydan ″Darkor xona″ga qo'lga tushmay yetib borishning iloji bormi yo'qmi ko'rib chiqadi. Agar iloji bo'lmasa bugungi darsni bekor qilishiga to'g'ri keladi.
″Kafanduzd″ xaritasi - Hogvars maktabining to'liq xaritasi bo'ib, unda hattoki ayni vaqtda harakatlanayotgan odamlar ham ko'rinadi.
Hogvars qasri xaritada \(N\)x\(N\) matritsa ko'rinishiga ega (deb qaraymiz).
Xavfsiz yo'llar \(0\) bilan, to'siq yoki xavfli yo'llar \(1\) bilan belgilangan.
Garri bugun dars o'ta oladimi yoki yo'qmi aniqlang

Kiruvchi ma'lumotlar:

Birinchi satrda \(N(3 \le N \le 500)\) kiritladi.
Ikkinchi satrda O'quvchilar to'planadigan joy koordinatasi\(x_1,y_1(1\le x_1,y_1 \le N)\) kiritiladi.
Uchinchi satrda esa ″Darkor xona″ joylashgan koordinata \(x_2,y_2(1 \le x_2,y_2 \le N)\) kiritladi.
Keyingi satrlarda   \(N\)x\(N\) o'lchamli \(0\) va \(1\) lardan iborat  matritsa kiritiladi.

 

Chiquvchi ma'lumotlar:

Agar ″Darkor xona″gacha xavfsiz yo'l mavjud bo'lsa Yes, aks holda No deb chiqaring.

Misollar:
# INPUT.TXT OUTPUT.TXT
1 
3
1 1
3 3
0 0 0 
1 1 0 
1 1 0
 
Yes
2 
3
3 3
1 1
0 0 1 
1 1 0 
0 1 0
 
No
Kitob yaratilingan sana: 07-May-24 01:46