A. Sanoq sistemasi
Xotira: 16 MB, Vaqt: 1000 msBiz shu vaqtgacha ishlagan misollarda faqat 10 lik sanoq sistemasidan foydalanganmiz. Lekin boshqa sanoq sanoq sistemalari ham mavjud. Biz ular haqida ma'lumotga ega bo’lmasdan dasturchi bo’la olmaymiz. Chunki kompyuterlar huddi mana shu sanoq sistemalarida ishlaydi.
Sizga 2 ta sonlar k va n beriladi. k ni 10 lik sanoq sistemasidan n lik sanoq sistemasiga o’tkazishingiz kerak bo’ladi.
Ikkita k va n sonlari kiritiladi. Uning qiymati \(0 \le k \le 10^{18} , 2 \le n \le 16\) oraliqda bo’ladi.
k sonining n lik sanoq sistemasidagi qiymatini chop eting
# | INPUT.TXT | OUTPUT.TXT |
---|---|---|
1 |
0 16 |
0 |
2 |
31 16 |
1F |
3 |
56 10 |
56 |
B. Teskari matematika
Xotira: 16 MB, Vaqt: 1000 msSizga misol beriladi. Ushbu misolni amallar ketma-ketligini buzgan holda bajarishingiz kerak bo’ladi
Namuna: 12+5*9-6/3 misolni javobini 55.0 emas 17.0 chiqishi kerak (birinchi qo’shish va ayirish amallari keyin ko’paytirish va bo’lish amallari bajariladi). Dasturchi sifatida ushbu holatga algoritm tuzishingiz kerak boladi
Sizga bir qatorda satr beriladi. Satrdagi elementlar 5 ta son va 4 ta har xil amaldan tashkil topgan boladi. Sonlarniig qiymati 100 dan oshmaydigan butun son bo’lishi kafolatlanadi(sanab o’tilganlardan tashqari boshqa elementlar kiritilmaydi).
Ushbu berilgan satrdagi misolning haqiqiy qiymati va "TESKARI MATEMATIKA" so’rayotgan qiymatini ketma-ket bitta probel bilan ajratgan holda chiqaring. Agar misolni ishlab bolmasa 'none' yozuvini chiqaring. javoblarni 10-1 aniqlikda chiqaring.
Barcha dasturlash tillarida standart holatda amallarning bajarilish ketma-ketligi pastdagi rasmda ko'rsatilgani kabi. Bu masalada sizdan qo'shish \((+)\) va ayirish \((-)\) operatorlarini prioritysini ko'paytirish \((*)\) va bo'lishdan \((/)\) ustun deb hisoblashingiz so'ralyapti
# | INPUT.TXT | OUTPUT.TXT |
---|---|---|
1 |
12+5*9-6/3 |
55.0 17.0 |
2 |
17*4/5+8-3 |
18.6 6.8 |
3 |
13/7-7*3+5 |
-14.1 none |
4 |
14*3/0-6+5 |
none -42.0 |
C. Maymuncha Jeki.
Xotira: 16 MB, Vaqt: 1000 msQuvonchbek hali yosh paytida hayvonot bog’iga juda ko’p marta borardi. Chunki u hayvonlarni yaxshi ko’rardi. Bir kuni u hayvonot bog’ida aylanib yurganida bir maymunchani ko’rib qoldi uning ismi Jeki ekan. Jeki banan yeyishni juda yaxshi ko’rarkan. U yerda N ta ustunlaring har birida bananlar ilingan ekan. Har \(i\) - ustunda ustun[i] ta banan ilingan. Shu payt hayvonot bog’i qo’riqchisi H soat muddatga qayergadir ketdi. Shunda Quvonchbek maymuncha Jekiga barcha bananlarni H soatda yeb qo’yishga ulgurishi uchun yordam bermoqchi. U maymuncha Jekini banan yeyish tezligi K ni minimal qilib belgilab olishi uchun yordam bermoqchi. Maymuncha Jeki K banan/soat tezlik bilan har bir soatda faqat 1 ta ustunni tanlay oladi va 1 soatda faqat K ta bananni yeydi toki ustunda banan qolmaguncha har soat K tadan yeyaveradi. Agar ustunda Kdan kam banan bo’lsa u ularning hammasini yeydi va vaqt tugaguncha boshqa banan yemay kutib turadi. Quvonchbek Jekining sekin ovqatlanishi kerakligini o’ylaydi(sababi oshqozoni kasal bo’lib qolishi mumkin). Lekin baribir qo’qiqchi qaytib kelgunga qadar u hamma bananlarni yeb ulgurishi uchun Jeki qanday banan yeyish tezligi bilan harakat qilishi kerakligini topishi kerak. Quvonchbek matematikani bilardi lekin dasturlashni hali o’rganmagandi. Siz unga K sonini topish dasturini tuzib berishga yordam bering. Maymuncha bananlarni yeyishga ulgurmasligi ham mumkin.
1-qatorda \(n\) va \(H\) butun sonlari ustunlar soni va Qorovul ketadigan vaqt(soat) (\(1 \le n \le10^{12}, 1 \le H \le 10^{12}\))
Keyingi qatorda \(n\) ta ustunga ilingan bananlar soni probel bilan ajratilgan holda beriladi (\(1\le ustun[i] \le 10^{12}\))
Jekining minimal banan yeyish tezligi K(banan/soat)ni chiqaring. Agar maymuncha ulgurmasa \(-1\) chiqaring.
# | INPUT.TXT | OUTPUT.TXT |
---|---|---|
1 |
7 10 1 5 7 9 15 12 13 |
9 |
2 |
6 10 1 8 7 9 5 12 |
6 |
D. SPACE-X
Xotira: 16 MB, Vaqt: 1000 msSpace-X kompaniyasining asoschisi Elon Musk yangi loyihaga qo’l urmoqda. Ushbu loyihaga ko’ra 2022-yil mobaynida Space-X kompaniyasi Mars sayyorasiga 2 ta astronavtlarni uchurmoqchi. Ushbu loyiha global miqyosdagi loyiha bo’lgani uchun juftlikdagi astronavtlar turli millatlarga mansub bo’lishi maqsadga muvofiq. Sizga astronavtlarning Glob-ID identifikatsiya raqamlari juftliklar ro’yxati beriladi. Har bir juftlik bir millatga mansub kishilar hisoblanadi. Sizning vazifangiz SPACE-X kompaniyasiga turli mamlakatlardan qancha kosmonavtlar juftligini marsga yuborish uchun tanlash mumkinligini aniqlovchi dastur tuzib berish kerak. Agar ushbu dasturni muvaffaqiyatli tuza olsangiz Space-X ga ishga kirish uchun birinchi qadamni bosgan bo’lasiz.
Namuna:
\(n=4\) astronavtlar soni
Ularning Glob-ID lari [0,1,2,3] ko’rinishda tartiblangan.
astronavtlar = [1,2], [2,3] juftliklar berilsa bu yerda: 0 boshqa millat va [1,2,3] esa boshqa millat vakillari. Marsga yuborish uchun 3 ta juftlik to’g’ri keladi: [0,1], [0,2] va [0,3].
Birinchi qatorda ikkita \(n \space (1 \le n \le10^5)\) va \(p \space (1 \le p \le10^4)\) butun sonlar, astronavtlar soni va juftliklar son iberiladi. Keyingi \(p\) qatorning har birida bir xil millatga mansub ikki astronavtning Glob-ID larini bildiruvchi bo'shliq bilan ajratilgan 2 ta butun son beriladi.
Bitta butun son, marsga uchirish mumkin bo’lgan juftliklar soni.
# | INPUT.TXT | OUTPUT.TXT |
---|---|---|
1 |
5 3 1 2 0 4 1 3 |
6 |
2 |
4 1 1 3 |
5 |
E. Eng katta EKUK
Xotira: 16 MB, Vaqt: 1000 msSizga \(N\) soni beriladi, \(1≤a,b≤N\) shartni qanoatlantiradigan \(a\) va \(b\) juftliklar uchun \(\text{EKUK}(a,b)\) ning eng katta qiymatini toping!
Eslatma! \(N=1\) holatda \(a\) va \(b\) juftliklar mavjud bo'lmasa, bunday holat uchun \(-1\) ni chop eting!
Kirish fayilining dastlabki satrida bitta butun son, \(T (1≤T≤100)\) testlar soni kiritiladi.
Kiyingi qatorda \(T\) ta butun son, har bir test uchun \(N (1≤N≤10^6)\) soni kiritiladi.
Chiqish faylida har bir test uchun alohida qatorda so’ralgan javobni chop eting!
# | INPUT.TXT | OUTPUT.TXT |
---|---|---|
1 |
1 2 |
2 |
F. FIFA Mobile. Daily Training
Xotira: 16 MB, Vaqt: 1000 ms18-yanvardan boshlab FIFA Mobile o'yinida 2022-yil uchun yangi mavsum boshlandi. O'tgan mavsum toplangan reyting ballar, o'yinchilar hamma hammasi mutlaq nol holatiga tushdi. Yangi mavsum hammasi yangidan bo'ladi endi. Ha mayli. O'yinning qiziq tarafi har oy yangicha eventlar paydo bo'ladi. Hozir "Daily Training" eventi mavjud. Unda siz o'z hujumchingiz bilan o'yinchilarni aldab o'tgan holda darvozaga gol urishingiz kerak. Lekin o'yinchilani aldab o'tish oson emas. Sababi har bir o'yinchining o'z reytingi bo'ladi. Sizning hujumchingiz ning reytingi \(n\) va raqibning 11 o'yinchisini ham \(A_1, A_2, \dots, A_{10}, A_{11}\) reytinglarga ega. Raqib \(\text{5-3-2}\) taktikada o'ynaydi.
Taktika quyidagi ko'rinishga ega:
* |
A11 |
* |
A8 |
A10 |
A9 |
A5 |
A7 |
A6 |
A2 |
A3 |
A4 |
## |
A1 |
## |
Bu yerda Raqib o’yinchilari qizil rangda sizning hujumchingiz esa Yulduzchalarning birining o’rnida bo’ladi.
\(“*”\) – Sizning hujumchingiz reytingi yoki 0 bo’ladi;
\(A_1\) – darvozabon reytingi;
\(A_2, A_3, A_4, A_5, A_6\)– himoyachilar reytingi;
\(A_7, A_8, A_9\) – yarim himoyachilar reytingi;
\(A_{10}, A_{11}\) – hujumchilar reytingi;
\(\text{\#\#}\) - maydon tashqarisi (bu yerga yurish mumkin emas);
O'yich shartlari:
- Sizning futbolchingiz faqat o’nga chapga yoki pastga yura oladi;
- Futbolchingizni raqib hujumchisi turgan joyga yurgizishingiz mumkin faqat, raqib hujumchisining reytingi sizning futbolchingiz reytingidan 10 reytingga baland bo’lib ketmasa \((A-n \le 10)\);
- Futbolchingizni raqib yarim himoyachisi turgan joyga yurgizishingiz mumkin faqat, raqib hujumchisining reytingi sizning futbolchingiz reytingidan 5 reytingga baland bo’lib ketmasa \((A-n \le 5)\);
- Futbolchingizni raqib himoyachisi turgan joyga yurgizishingiz mumkin faqat, raqib hujumchisining reytingi sizning futbolchingiz reytingidan katta bo’lmasa (\(A \le n\));
- Darvozaga gol urish uchun esa sizning futbolchingizni reytingi darvozabon reytingidan 15 ta farqqacha kichik bo’lishi mumkin \((A−n≤15)\);
- Darvozaga faqat \(A_3\) himoyachi turgan joydan zarba bersa bo’ladi
Hujumchingiz reytingi: \(60\le m \le100\) oraliqda
Raqib o’yinchilari reytingi: \(40\le A_i \le100\) oraliqda berilgan bo’ladi.
Agar gol urish mumkin bo’lsa GOAL deb chiqaring aks holda gol urish uchun futbolchingizni minimal reytingi qancha bo’lishi kerakligini chiqaring.
# | INPUT.TXT | OUTPUT.TXT |
---|---|---|
1 |
77 80 0 70 75 70 72 75 72 70 77 75 ## 85 ## |
GOAL |
2 |
0 80 67 70 75 70 72 75 72 70 77 75 ## 85 ## |
77 |
G. Tenglama
Xotira: 16 MB, Vaqt: 1000 msSizga \(x+y+z=n, x,y,z≥0\) ko'rinishindaki tenglama berilgan. Tenglamaning butun yechimlar sonini toping.
Birinchi qatorda 1 ta natural son \(n(0≤n≤10^9)\).
Yagona qatorda masala yechimini chiqaring.
# | INPUT.TXT | OUTPUT.TXT |
---|---|---|
1 |
1 |
3 |
2 |
3 |
10 |
H. Mergan
Xotira: 16 MB, Vaqt: 1000 msMerganning nishonga tekkizish ehtimolligi \(a\) ga teng. Mergan \(n\) marta o’q otganda \(n-1\) marta nishonga tegish ehtimolligini toping.
Haqiqiy son \(a(0≤a≤1)\) va \(n\) natural son \((1 ≤ n ≤ 10^5)\)
Nishonga tegish ehtimolligi \(10^{-4}\) aniqlikda chiqaring.
# | INPUT.TXT | OUTPUT.TXT |
---|---|---|
1 |
0.9 4 |
0.2916 |
2 |
0 7 |
0.0000 |
I. So’zning teskarisi
Xotira: 8 MB, Vaqt: 500 msSherzod va Quvonchbek dasturulashga qiziqadi. Sherzod yangi dastur tuzdi unga ko’ra kiritilgan o’zbekcha so’zlar teskarisiga chiqishi kerak. Quvonchbek esa buni uddalay olmadi va sizdan yordam so’ramoqda unga yordam bering.
Yagona qatorda kichik harfdan iborat o’zbekcha so’z beriladi. so’z uzunligi 15 harfdan oshmaydi.
Kiritilgan so’zning teskarisini chiqaring.
Sh, ch, ng harflari hs, hc, gn shaklida chiqmasligi kerak.
# | INPUT.TXT | OUTPUT.TXT |
---|---|---|
1 |
sherzod |
dozresh |
2 |
kiyik |
kiyik |
J. Beshburchaklar soni
Xotira: 16 MB, Vaqt: 1000 msIkkita parallel to’g’ri chiziq va parallel to’g’ri chiziqlar orasida \(A\) nuqta berilgan.To’g’ri chiziqlarning birinchisida \(m\) ta ikkinchisida \(n\) ta nuqta bor. \(A\) nuqta va \(n,m\) to'g'ri chiziqlardagi nuqtalardan foydalanib maksimal nechta beshburchak yasash mumkin.
Kirish oqimida ikkita natural son \(m\) va \(n\) berilgan bo’ladi va absolyut qiymati \(10^5\) dan oshmaydi.
Maksimal beshburchaklar sonini chiqaring. Chiqarilayotgan natija juda katta bo'lib ketishi mumkin shuning uchun natijani 109+7 ga bo'lgandagi qoldiqni chiqaring.
# | INPUT.TXT | OUTPUT.TXT |
---|---|---|
1 |
4 4 |
36 |
2 |
1 2 |
0 |
K. Ikkitta String
Xotira: 16 MB, Vaqt: 1000 msSherqobil o’zining do’sti Akobirga quyidagicha masala berdi:
2 ta \(s1\) va \(s2\) satrlar beriladi, \(s1\) satrning qaysidir qism satri \(s2\) satrning qaysidir qism satri bo’la olishi mumkinligini aniqlashi kerak. Akobir dasturlash darslarida string mavzusiga biroz tushunmadi shu sababli siz unga ushbu masalani yechishga yordam bering.
Masalan:
\(s1\) = “test”
\(s2\) = “tezlik”
yuqoridagi satrlar umumiy qism satrga ega, ya’ni te
\(s1\) = “python”
\(s2\) = “java”
yuqoridagi satrlar umumiy qism satrga ega emas.
Birinchi satrda bitta \(t\) \((1 \le t \le10)\) butun son - testlari soni.
Keyingi 2 ta alohida qatorlarda: Birinchi qatorda \(s1\) satr. Ikkinchi qatorda \(s2\) satr. \(1\le len(s1), len(s2) \le 10^5\)
Har bir juft satr uchun YES yoki NO qaytaring.
# | INPUT.TXT | OUTPUT.TXT |
---|---|---|
1 |
2 hello world hi world |
YES NO |
L. Zina poya
Xotira: 8 MB, Vaqt: 500 msZina poya deb shunday kubiklar to’plamiga aytiladiki, har bir yuqori qatlami, quyi qatlamdan kam kubik saqlaydi. Shunday dastur tuzingki u berilgan \(N\) ta kubdan nechta zina poya tayyorlash mumkin.
Kublar soni \(N\) \((1\le N \le 10^{18})\) natural soni kiritiladi.
Berilgan \(N\) ta kubdan nechta zina poya qurish mumkin.
# | INPUT.TXT | OUTPUT.TXT |
---|---|---|
1 |
3 |
2 |
2 |
6 |
3 |
M. Kasr
Xotira: 16 MB, Vaqt: 1000 msVali beshinchi sinfda o’qiydi va hozirda ular “Natural sur’at va maxrajli oddiy kasrlar” mavzusiga kelishgan. Oddiy kasr to’g’ri qisqarmaydigan kasr deyiladi, kasrning sur’ati maxrajidan kichik va o’zaro tub sonlar bo’lsa. Vali matematikani juda yaxshi ko’radi va o’zi mustaqil ko’plab masalalarni yechadi. Ayni vaqtda Vali sur’at va maxrajining yig’indisi \(N\) ga teng bo’lgan eng kichik va eng katta qisqarmaydigan to’g’ri kasrlarni qidiryapti. Valiga bu masalani yechishda yordam beruvchi dastur tuzing.
Bitta \(N\) soni kiritiladi \(N (3 ≤ N ≤ 2*10^9 )\)
Izlanayotgan kasrlarni sur’at va maxrajini kassr ko’rinishida chiqaring.
# | INPUT.TXT | OUTPUT.TXT |
---|---|---|
1 |
3 |
1/2 1/2 |
2 |
10 |
1/9 3/7 |
N. O‘rdaklar
Xotira: 8 MB, Vaqt: 500 msO’rdaklar qator bo’lib suv ichgani ketishayotgan edi. Ulardan biri oldinga qarab \(n\) ta boshni ortiga qarab \(m\) ta panjani ko’rdi. O’rdaklar sonini hisoblovchi dastur tuzing! O'rdaklar adashib ketgan bo'lishi ham mumkin.
Birinchi \(n\) o‘rdaklar boshi va \(m\) ularning panjasi kititiladi \((0\le n,m\le 10^9)\)
O'rdaklar soni chiqariladi. Agar hisoblashda xatolik bo'lsa \(-1\) chiqaring.
# | INPUT.TXT | OUTPUT.TXT |
---|---|---|
1 |
7 5 |
-1 |
2 |
8 15 |
-1 |
O. Faktorialni bo’lish
Xotira: 16 MB, Vaqt: 1000 msUshbu maslada sizga bitta k soni beriladi. Siz esa \(N! \mod k = 0\) shartni qanoatlantiradigan eng kichik \(N\) sonni chop etishingiz kerak bo’ladi. Bu yerda \(N! = 1*2*3*4*\dots*N\) yani \(1\) dan \(N\) gacha bo’lgan natural sonlarning ko’paytmasi.
Bitta \(k\) \((1\le k \le 10^{16})\) natural son kiritiladi
Masala javobini chiqaring.
# | INPUT.TXT | OUTPUT.TXT |
---|---|---|
1 |
10 |
5 |
2 |
17 |
17 |
3 |
100 |
10 |
P. Eng yaqin tub son
Xotira: 16 MB, Vaqt: 1000 msSizga \(n\) soni beriladi. \(n\) soniga eng yaqin tub sonni chop eting. Ular 2 ta bo’lsa, ikkovini ham chop eting.
Eng yaqin son deb kiritigan son bilan absolut ayirmasi eng kichik tub songa teng bo'lgan songa aytiladi
Bitta butun son \(k (1 \le k \le 10^9)\) beriladi.
Masala javobini chiqaring.
# | INPUT.TXT | OUTPUT.TXT |
---|---|---|
1 |
12 |
11 13 |
2 |
27 |
29 |
3 |
80 |
79 |
Q. Cheksiz kamayuvchi geometrik progressiya
Xotira: 16 MB, Vaqt: 1000 msSizga cheksiz kamayuvchi geometrik progressiyaning 2 ta elementi
- a1 (boshlangich hadi)
- q (2 ta ketma-ket hadlarining nisbati)
siz ushbu progressiyaning qaysi hadidan boshlab qiymatlarning barchasi 1 dan kichik bo’lishini aniqlang
2 ta son a1 va q sonlari kiritiladi. \(1 \le a1 \le 10^5 , 0 < q < 1\) (q ning qiymati to'g'ri kasr ko'rinishida beriladi)
Masalani javobni chop eting.
# | INPUT.TXT | OUTPUT.TXT |
---|---|---|
1 |
8 1/2 |
5 |
2 |
1 1/3 |
2 |
3 |
243 3/9 |
7 |